W³odawa od ponad 450 lat posiada prawa miejskie


W³odawa - miasto, w którym sie urodzi³em, mieszka³em, czê¶ciowo siê ksztalci³em, a teraz wspominam. W³odawa stosunkowo niedawno, w 1990 r., obchodzi³a 450-t± rocznicê nadania praw miejskich. Liczba do¶æ okr±g³a, wiêc sprzyja rozwa¿aniom, przemy¶leniom, mo¿e opisom... Pomy¶la³em, czemu¿ nie wzmianka w sieci na jej temat.
Nie bêdê siê rozpisywa³, odsy³am do lektury "Dzieje W³odawy" wydanej przez wydawnictwo PANTA w 1991 roku. Jednak co¶ skrobnê.
Miasto liczy ok. 15 tys mieszkañców. A sk±d nazwa ? Na ten temat jest wiele ¼róde³, lecz ja oprê siê na jedym i chyba do¶æ wiarygodnym. Hmmm... Mo¿e tak. "W³odawa nale¿y do grupy najstarszych osiedli nad ¶rodkowym Bugiem". W pewnych ¼ród³ach (ruskich) nazywano j± Wo³odawa, w polskich opisywana jest jako W³odawa. Prawdopodobnie nazwa wziê³a siê od nazwy rzeki W³odawki, nad która po³o¿ony by³ ów gród. Pierwszy cz³on nazwy W³od - czy te¿ Wo³od - w jêzykach dawnych s³ownian oznacza: panowaæ, byæ silnym. Mo¿liwe jest, ¿e pierwotnie nazwa ta oznacza³a rzekê o silnym nurcie. Szczerze mówi±c zawsze my¶la³em, ¿e nazwa miasta wziê³a siê od Wo³odyjowskiego, którego zapewne wszyscy znaj±. Stoczy³ on bowiem walkê z Kmicicem na rynku czworoboku w³a¶nie we W³odawie. Opisane jest to oczywi¶cie w trylogii Henryka Sienkiewicza. Zreszt± w herbie miasta jest w³a¶nie rycerz. A ju¿ napewno nie wpad³ bym na to, ¿e nazwa miasta wziê³a siê od nazwy rzeczki, p³yn±cej obok, która wygl±da obecnie bardziej jak czê¶æ kana³u melioracyjnego ni¿ rzeka. Zawsze my¶la³em przez to, ¿e jest odwrotnie. Có¿...
Po³o¿enie miasta ³±czy siê z faktem, i¿ w XV w. we W³odawie krzy¿owa³y siê drogi biegn±ce z Che³ma ku Brze¶ciowi i Parczewowi. Dziêki temu móg³ tu rozwijaæ siê ca³kiem spory handel. Do dzi¶ w³odawiacy ¿yj± niemal wy³±cznie z handlu, gdy¿ nie istnieje tu ¿aden przemys³. Zbyt podmok³y teren nie pozwala rozwin±æ w okolicach W³odawy rzadnej powa¿nej ga³êzi przemys³u. Jednak ludzie tu jako¶ ¿yj±. Hmm... Mo¿e to jeden z cudów ¶wiata... :)) Turystyka? Pojezierze £êczyñsko-W³odawskie i du¿a ilo¶æ jezior, z których najbardziej znane, to Jezioro Bia³e w Okunince utrzymuje jako¶ miasto przy ¿yciu. Có¿, o to trzeba by pytaæ w³adze miasta z czego W³odawa ¿yje.
We W³odawie ¿y³o niegdy¶ kilka narodowo¶ci, a w¶ród nich dominowali ¯ydzi. W 1921 roku by³o ich tu oko³o 3835 (60,9%), a w 1931 roku 5863 (68,2%). Mniejszo¶æ ukraiñsk± w 1921 r. stanowi³o 70 osób (1,1%), a w 1931 r. ok. 150 (1,8%). Polaków za¶ w 1921 r. by³o 2355 (38%), a w 1931 r. - 2577 (30%). Tak... Obecnie ¯ydów jest niewielu w mie¶cie, a mo¿e nawet ni ema wogóle, lecz niestety tego nie wiem napweno. W synagodze obecnie znajduje siê Muzeum Pojezierza £êczyñsko-W³odawskiego. Zosta³a ona wyremontowana, a w zasadzie to wci±¿ jest w remoncie jej czê¶æ ale mo¿na zobaczyæ jak to niegdy¶ wygl±da³o. Na obu koñcach ulicy Ko¶cielnej znajduj± siê dwie ¶wi±tynie, mianowicie cerkiew prawos³awna oraz ko¶ció³ parafii Sw. Ludwika przy klasztorze Ojców Paulinów. Ciekawie prezentuj± siê oba zabytki od strony Orchówka.
W latach wojny, w pobliskim Sobiborze znajdowa³ siê hitlerowski obóz zag³ady - "Durchgangslager Sobibór" ("SS-Sonderkommando Sobibór"). Tak wiêc losy W³odawy by³y ¶ci¶le zwi±zane w tym czasie z owym obozem. O wydarzeniach w sobiborskim obozie zosta³ nakrêcony przez Amerykanów film pt. "Ucieczka z Sobiboru". Podobnie jak obozy w Be³¿cu, Treblince II i Che³mie, obóz w Sobiborze by³ przeznaczony do bezpo¶redniej zag³ady ¯ydów w ramach operacji Reinhard. W Sobiborze zginê³o ok. 250 tys. wiê¼niów. Do jego likwidacji bezpo¶rednio przyczyni³ siê bunt wiê¼niów 14 pa¼dziernika 1943 r, i ucieczka z niego do pobliskich lasów ok. 200-300 wiê¼niów, co zreszt± dobrze przedstawia film, o którym wcze¶niej wspomnia³em. Faszy¶ci pó¼niej wymordowali pozosta³ych wiê¼niów, a obóz zrównali z ziemi± i zatarli wszelki ¶lad jego istnienia.
Obecnie W³odawa jest wci±¿ powiêkszaj±cym siê miastem, byæ mo¿e w przysz³o¶ci bêdzie tu kolejowe przej¶cie graniczne z Bia³orusi±. W zasadzie istniej± tory kolejowe po obu stronach Bugu, brakuje tylko mostu :) Nie muszê chyba mówiæ ile korzy¶ci przyniesie przej¶cie graniczne. Obecnie we W³odawie wci±¿ pog³êbia siê bezrobocie. Có¿... Brak przemys³u...

Tyle odemnie. Wiêcej znajdziecie pewnie w odno¶nikach